Žiri 67. Međunarodnog beogradskog sajma knjiga, koji je radio u sastavu Irena Špadijer (predsednik), Tatjana Nježić, Mile Bjelajac, Zoran Paunović i Marko Krstić, razmatrao je i ocenio izdavačku produkciju u kategorijama za koje se dodeljuju priznanja.
IZDAVAČ GODINE
Žiri je odlučio da u uži izbor za nagradu Izdavač godine u 2024. uđu sledeće izdavačke kuće: 1. Kreativni centar, 2. Karpos, 3. KOV, 4. Gradac i 5. LOM
Nagrada za Izdavača godine u 2024. dodeljuje se izdavačkoj kući KREATIVNI CENTAR
(Od 1989, kada je osnovan, “Kreativni centar” je izdavač koji kvalitetom, visokim standardima i nesumnjivim postignućima jeste činjenica koja u najboljem i najlepšem smislu obeležava izdavaštvo u zemlji, a vremenom je postigao i međunarodnu reputaciju.
Između dva Sajma objavili su osamdesetak naslova, a sveukupno ih je na njihovom štandu oko 1.500.
Svojim izdanjima za decu, bebe, tinejdžere, roditelje, mlade i druge, ovaj izdavač na inspirativan, inovativan, relevantan a prijemčiv način obrađuje širok spektar tema, od istorije i mitova do najznačajnijih fenomena današnjice.
Njihova izdanja grade mostove među ljudima i generacijama.
Žiri ovom prilikom želi da istakne značaj izdavača kao što su loznički „Karpos“, sremskokarlovačka „Izdavačka knjižarnica Zorana Stojanovića“, vršački KOV, čačanski “Gradac“, koji ima i prvorazredni časopis, beogradski “LOM“… koji kontinuirano objavljuju izuzetne, kvalitetne naslove.)
IZDAVAČKI PODUHVAT GODINE
Članovi žirija su u uži izbor za Izdavački poduhvat godine 2024. izabrali sledeća dela: 1. Edicija „Popularna lingvistika“, Prometej, 2. „Zbornik kraljeva i arhiepiskopa srpskih“, priredio Tomislav Ž. Jovanović, Čigoja štampa, 3. Borislav Pekić, „Život na ledu“ (dnevnici) 1-5, Štampar Makarije, 4. Biblioteka „Veliki prevodi“, Treći Trg
Nagrada za Izdavački poduhvat godine 2024. dodeljuje se ravnopravno:
1. KNJIGAMA IZ EDICIJE “POPULARNA LINGVISTIKA”, PROMETEJ, NOVI SAD
(Edicija „Popularna lingvistika“ Izdavačke kuće Prometej iz Novog Sada, u kojoj je između dva sajma objavljeno pet novih knjiga, postojano i delotvorno istrajava na ostvarivanju plemenite misije negovanja kulture jezika i govora, kao i jačanja svesti o značaju te kulture u savremenom društvu. Studije, rečnici, priručnici i sve druge knjige objavljene u okviru edicije „Popularna lingvistika“, dela su uglednih domaćih autora čija visoka stručnost podrazumeva i umeće približavanja složene i aktuelne lingvističke tematike širokoj čitalačkoj publici, čime ova edicija daje izuzetno veliki doprinos podizanju nivoa jezičke kulture u našoj sredini.)
2. “ZBORNIKU KRALJEVA I EPISKOPA SRPSKIH”, PRIREDIO TOMISLAV Ž. JOVANOVIĆ, ČIGOJA ŠTAMPA
(Trotomno kritičko izdanje “Zbornika kraljeva i arhiepiskopa srpskih”, koje je priredio Tomislav Jovanović a izdala Čigoja štampa, predstavlja izuzetan doprinos srpskoj filološkoj nauci, posebno u domenu tekstologije i istorije književnosti. Detaljno je proučeno kompletno rukopisno nasleđe Zbornika (22 rukopisa i fragmenta) od HVI do HIH veka, a za osnovu izdanja uzet je kodeks iz Arhiva SANU, ispisan 1553. godine u Mileševi za manastir Hilandar. Kompoziciono najsloženije delo stare srpske literature, koje je nastajalo tokom HIV stoleća, a čiji je glavni autor arhiepiskop Danilo Drugi, sada je konačno u pravom svetlu dostupno naučnoj i široj kulturnoj javnosti.)
NAJBOLJI IZDAVAČI IZ DIJASPORE I REGIONA U 2024.
Članovi žirija su u uži izbor za nagradu Najbolji izdavači iz dijaspore i regiona u 2024. predložili: 1. Monografija “Rukopisne knjige manastira Rođenja Presvete Bogorodice na Cetinju“, autora Milene Martinović, Mitropolija Crnogorsko-primorska, 2. Izabrana dela akademika Rajka Kuzmanovića u 12 knjiga, Pravoslavna reč, Akademija nauka i umjetnosti Republike Srpske, Banja Luka, Novi Sad 2024.
Nagrada Najbolji izdavač iz dijaspore u 2024. pripala je izdavaču
MITROPOLIJA CRNOGORSKO-PRIMORSKA
(Monografija Rukopisne knjige manastira Rođenja Presvete Bogorodice na Cetinju, autora Milene Martinović, koju je izdala Mitropolija crnogorsko-primorska, na dosad najpotpuniji način predstavlja jednu od retkih sačuvanih srpskih srednjovekovnih manastirskih biblioteka. Pored opisa svih rukopisa današnje cetinjske kolekcije, kao i rekonstrukcije rukopisne zbirke manastira Pive, čiji je deo bio prenet u Cetinjski manastir, autorka je sakupila i prezentovala podatke o knjigama koje su nekada pripadale ovoj zbirci a sada se nalaze u raznim inostranim bibliotekama. Posebnu vrednost knjige M. Martinović predstavlja prikaz kulturnih prilika, duhovnog i crkvenog života na teritoriji današnje Crne Gore tokom HVI i HVII stoleća.)
NAGRADA ZA DOPRINOS U OBLASTI NAUKE
Članovi žirija su u uži izbor za Nagradu za doprinos u oblasti nauke predložili: 1. Lejdulf Melve, Svet koji se menja: Globalni srednji vek 500-1500, Karpos, Loznica, 2. Dejan Jović, Uvod u Jugoslaviju, Akademska Knjiga, Novi Sad, 2024, 3. Ognjen Pribićević, Drugačiji svet, Klio
Nagrada za doprinos u oblasti nauke u 2024. pripala je izdavaču
KARPOS, LEJDULF MELVE, SVET KOJI SE MENJA: GLOBALNI SREDNJI VEK 500-1500, LOZNICA, 2024.
(Svet koji se menja: Globalni srednji vek 500 – 1500, norveškog naučnika Lejdulfa Melvea, u izdanju Karposa i prevodu Jelene Lome, predstavlja srednji vek u širokom civilizacijskom kontekstu i razmatra njegov doprinos nastanku savremenog društva. Autor analizira sedam svetskih civilizacija: mezoameričku, afričku, zapadnoevropsku, vizantijsku, islamsku, indijsku i istočnoazijsku u vremenskom rasponu od 500. do 1500. godine.
Ovim monumentalnim izdanjem izdavačka kuća Karpos uključuje se u najaktuelnije naučne tokove savremenog sveta.)
DEČJA KNJIGA GODINE
Članovi žirija su u uži izbor za Dečju knjigu godine izabrali dela: 1. Naš svet u 1000 odgovora, Marije Forero, Laguna, 2. Ršumovanje od A do Š, Ljubovoja Ršumovića, Pčelica, 3. Hodošašće rastrojenog uma, Uroša Savića, Besna kobila, 4. Edicija „Veliki moreplovci“, Milomira Kragovića, Prometej.
Nagrada za Dečju knjigu godine se dodeljuje knjizi
NAŠ SVET U 1000 ODGOVORA, LAGUNA
(Naš svet u 1000 odgovora, Marije Forero, sa ilustracijama Marife Gonzales, izdavačke kuće Laguna (Mala Laguna), predstavlja pravi primer kako na najzanimljiviji i najrazumljiviji način možete preneti najmlađima najširu lepezu različitih pojmova i znanja iz svetske kulture i istorije, nauke i prirodnih pojava. U ovoj knjizi dete će pronaći brojne informacije, zabavne eksperimente i zagonetke koje bi trebalo rešiti, kao i upoznavanje sa drevnim civilizacijama i znamenitim ličnostima. Gledajući tako, 1000 odgovora može biti i 1000 razloga zašto ovogodišnji žiri Sajma knjiga nagrađuje ovaj, zaista edukativan, leksikon za najširu upotrebu namenjen, što je posebna vrednost, i mlađoj i starijoj deci.)
SPECIJALNO PRIZNANJE ZA IZDAVAČA, KNJIGU ILI STRIP U 2024.
Članovi žirija su odlučili da Specijalno priznanje za izdavača, knjigu ili strip u 2024. godini ponesu:
- GORNJA KNJIGA – DONJA KNJIGA, ALEKSA GAJIĆ, IZDAVAČKA KUĆA “MAKONDO”, BEOGRAD
- “KNJIŽEVNI SVIJET BRANISLAVA NUŠIĆA”, GORAN MAKSIMOVIĆ, PRAVOSLAVNA REČ, NOVI SAD (povodom 160 godina od rođenja Branislava Nušića)
- „VELIKI ATLAS SRBIJE“, SLUŽBENI GLASNIK, BEOGRAD
- STRATIŠTE UMORENE SRPSKE DECE U NDH (NEZAVISNA DRŽAVA HRVATSKA – GROBNICA 54.009 DEVOJČICA I DEČAKA), AUOR BOŽO GRBIĆ, UDRUŽENJE “SRPSKA KRAJINA 1990”, 1-2, „IZDAVAČ MIROSLAV, BEOGRAD
NAJLEPŠA KNJIGA NA 67. BEOGRADSKOM MEĐUNARODNOM SAJMU KNJIGA
Žiri u sastavu Jovan Čekić (predsednik), Jugoslav Vlahović i Borut Vild jednoglasno je odlučio da
Nagrada “Bogdan Kršić” za najlepšu knjigu na Beogradskom međunarodnom sajmu knjiga 2024. godine bude dodeljena knjizi
“PESMA” OSKARA DAVIČA, U IZDANJU IK KONTRAST
(Treba istaći da je pored nagrađene knjige /”Pesma” Oskara Daviča/ čitavoj ediciji Balkanon/Re:publika posvećena posebna pažnja s obzirom na to da je za potrebe ove edicije dizajner Slavimir Stojanović posebno dizajnirao pismo tako da su sve naslovne rađene u fontu “kontrast bold”. Može se reći da je u pitanju atraktivan, a opet ne nametljiv pristup koji svojom preciznošću i istančanošću već na prvi pogled privlači pažnju dajući čitavoj ediciji prepoznatljiv identitet. U poređenju sa mnoštvom manje-više klasično oblikovanih knjižnih korica na Sajmu, ovo nije samo osveženje, nego istinski pomak. Posebno je važno što taj pomak dolazi iz onog što čini samu srž i suštinu knjige – slova i tipografije.
Pored nagrađene knjige, žiri želi posebno da istakne dizajnerski kvalitet monografija “Vojo Stanić”, dizajn Ana Matić, i “Gornja knjiga – Donja knjiga” Alekse Gajića)
NAJLEPŠA DEČJA KNJIGA
Nagrada za najlepšu dečju knjigu dodeljuje se knjizi
JASMINKE PETROVIĆ “GIGA PRAVI MORE”, U IZDANJU KREATIVNOG CENTRA, 2024, ILUSTRACIJA ANA PETROVIĆ, DIZAJN DUŠA PAVLIĆ
(Retko smo u prilici da vidimo tako harmonično i smisleno uvezivanje slike i teksta u nedeljivu celinu. Suptilne i decentne ilustracije Ane Petrović ni u jednom segmentu ne podilaze opštem (ne)ukusu, a izvanredno se slažu sa sada već kultnim tekstom Jasminke Petrović. Ono što posebno odlikuje ovu knjigu je dostojanstveno mesto ilustracija, koje nisu samo vizuelno dekorisanje priče, nego podjednako važan element storytellinga.)
SPECIJALNO PRIZNANJE ZA MLADOG DIZAJNERA
Specijalno priznanje za mladog dizajnera dodeljuje se Urošu Saviću za kompletan autorski angažman (tekst, ilustracije i grafičko oblikovanje) za knjigu
HODOČAŠĆE RASTROJENOG UMA, IZDAVAČ “BESNA KOBILA”, 2024)
(Ne dešava se često da imamo autora koji je kadar da podjednako kvalitetno realizuje knjigu u svim njenim elementima. Uroš Savić je bez tehnoloških ekstravagancija, ali dizajnerski primereno i dosledno oblikovao sopstveni tekst i odlične ilustracije u knjigu koja deluje zrelo, atraktivno i celovito. U rukama držimo knjigu bez produkcijskih ustupaka i mana, knjigu kojoj verujemo.)
